360 graden fotografie, kwaliteit vs kwantiteit

Ruim 9 jaar geleden deed ik mijn eerste stappen in de 360 graden fotografie. Het begon net op te komen in de vastgoedpresentaties en ik wilde de massa voor zijn. Na uitgebreid onderzoek kocht ik een speciale statiefkop, een extra statief en een fisheye lens en speciale software om de foto’s aan elkaar te borduren tot éen lange lap. Ik heb even mijn facturen nagekeken, in januari 2010 betaalde ik alleen voor de hardware € 1.317,14 ex BTW. Daar kwamen de kosten voor de software nog. Een uiteindelijk investering van bijna € 1500 ex btw. Ik had gelukkig een tweede body zodat ik niet iedere keer de snelkoppelingsplaten van mijn camera en lenzen hoefde te wisselen. Dat is natuurlijk niet echt noodzakelijk maar gemakkelijk is het wel. Kortom een fikse investering waar je wel wat fotootjes voor moet maken om er daadwerkelijk geld mee te verdienen. Dat is overigens wel gelukt trouwens maar tegenwoordig ligt die hele set nagenoeg werkeloos in de kast. Waarom? Dat vertel ik zo, eerst zal ik uitleggen hoe dat nou werkt zo’n 360 graden foto.

De spullen voor de old school methode:

Panoramakop

Een panorama-statiefkop zorgt er voor dat het punt waarop het licht in je lens komt altijd op dezelfde plek staat. Dit wordt het nodal point genoemd. Dat is noodzakelijk omdat, bij het stitchen, de lijnen niet goed op elkaar aansluiten. Een goede panorama-statiefkop heeft een rotator die er voor zorgt dat je, iedere keer als je je camera een stukje verder draait, je een zacht klik voelt. Daarmee verzeker je jezelf voor de juiste én voldoende overlap tussen de foto’s. Die overlap is noodzakelijk omdat je software daarmee kan berekenen hoe hij de foto’s uiteindelijk aan elkaar moet zetten. Ik heb de Nodal Ninja 4. Er zijn goedkopere modellen op de markt maar daarbij wordt de lens aan het kop bevestigd. De Nodal Ninja 4 wordt bevestigd aan de body. Hierdoor kan ik in principe iedere lens gebruiken en bovendien kan de NN 4 een zwaarder gewicht hanteren. De Nodal Ninja zit gemonteerd op een apart statief zodat ik op locatie de statiefkop niet steeds hoef te wisselen.

Fisheye Lens

Omdat ik in 2010 geen idee had of ik het product überhaupt kon verkopen en ik verder geen doel zag voor een fish eye lens besloot ik voor een goedkope lens te gaan. Het werd de Samyang 8mm. Deze lens heeft geen autofocus maar dat is bij een prime fish eye lens, waarbij je alles scherp wilt laten zien ook niet noodzakelijk. Gewoon de focus op het uiterste eind en mijn foto’s waren altijd scherp. Die Samyang lens bleek veel beter te zijn dan ik had verwacht dus ook toen ik bijna dagelijks 360 graden foto’s maakte, heb ik geen duurdere lens gekocht. Dat was een meevaller.

Met een fish eye lens van 8mm op een crop camera heb je 6 foto’s nodig om een ruimte in beeld te brengen. En dus maar 6 foto’s om na te bewerken. Zet dat af tegen het dubbele aantal beelden met een gewone groothoeklens dan dan kun je zelf de tijdsbesparing wel berekenen. Zoals we allemaal weten is tijd geld dus die paar honderd euro voor die lens verdiende zich redelijk snel terug.

Autopano Pro software

Na het inladen in de computer moet iedere foto eerst afzonderlijk nabewerkt worden in Camera RAW (onderdeel van Adobe Photoshop CC of Lightroom. Vervolgens worden de geëdite beelden geïmporteerd in een software programma dat speciaal is ontwikkeld voor 360 graden opnames. Ik gebruik daar Autopano Pro van Kolor voor, anderen gebruiken PTGui. Persoonlijk vind ik de interface van mijn programma prettiger. Je zou van beiden eerst een trial versie kunnen downloaden om ze uit te testen. Smaken verschillen immers maar qua werking doen beide programma’s hetzelfde. Als de foto’s aan elkaar zijn gestitcht heb je een lange lap aan beeldmateriaal die aan de uiterste einden aan elkaar geknoopt kunnen worden doormiddel van een scriptje binnen Funda of de website van je makelaar. Daar hoef je jezelf niet druk om te maken.

Vliegende Macbook’s

Tot zover is het nog wel te behappen denk ik? Dat vond ik ook, ondanks het feit dat het stitchen lang niet altijd vlekkeloos verliep en ik soms met moed der wanhoop mijn Macbook door de kamer wilde smijten.

En toen ontdekten de makelaars de virtuele tour… Want sinds Funda de website vernieuwde willen ze het liefst van iedere ruimte een 360 graden foto. Dat betekent gemiddeld 7 van die aan elkaar gestitchte lappen van 6 foto’s per woning en dus 42 extra beelden in de nabewerking terwijl men niet wilde betalen voor een dubbele fotosessie.

De nieuwerwetse methode

De ontwikkelingen van de 360 graden fotografie hield ik al een hele tijd bij. Er kwamen veelbelovende én veel te dure camera’s op de markt. Vorig jaar september, op de Photokina in Keulen (De vakbeurs voor fotografie-vakidioten) maakte ik met een aantal kennis waaronder de Ricoh Theta S. De verbeterde versie van de Theta en geloof me, die verbetering was noodzakelijk want de voorloper was leuk maar net niks!

Ineens werd het mogelijk om, tegen een betaalbare prijs en met een druk op een button in een iPhone-app, een complete 360 graden foto te maken! Walhalla! Er was één maar… De kwaliteit was niet direct hetzelfde te noemen als die van een panorama gemaakt met een spiegelreflexcamera. Toch besloot ik de investering van een kleine € 400 te doen. Al was het maar om te testen hoe hij het zou houden onder moeilijke lichtomstandigheden in een woning.

Snelheid!

De eerste woning die ik er mee fotografeerde was een leegstand pand. Dramatisch voor een opname met een gewone body en lens op een Nodal Ninja. Een witte, lege muur heeft namelijk de akkelige karakteristieken van gebrek aan referentiepunten. Daardoor liep stitchen meestal flink in de soep en vloog de computer weer door de kamer,

Met de Theta was het ineens geen drama meer. Statief neerzetten (Theta, met een extra snelkoppelingsplaatje erop, de kamer uit. App aanzetten en klik. of eigenlijk bliep. En klaar is de 360 graden foto!

Binnen 20 minuten had ik iedere ruimte in de woning gedaan. Uitgezonderd het toilet, er zijn grenzen.

Bij thuiskomst exporteerde ik de foto’s en liep ze na. Ik was niet ontevreden maar zag wel een enorme hoeveelheid chromatische abberatie op scheidingslijnen tussen licht en donker en ook de overbelichting van de raampartijen was niet bepaald charmant. Verder zoekend op het internet naar een oplossing ontdekte ik een app die HDR opnames kon maken met de Theta. Die heb ik uitgetest en ik kwam tot de conclusie dat de kwaliteit van de foto’s, de scherpte, de hoeveelheid ruis én de overbelichting behoorlijk waren verbeterd.  Het eindresultaat was wel wat aan de donkere rand en had ik nog steeds wat last van die chromatische abberatie. Maar deze problemen waren op te lossen in Photoshop.

Inmiddels zit ook in de standaard app van de Ricoh Theta de mogelijkheid om een HDR opname te maken maar die is hysterisch qua kleur. Houttinten worden allemaal oranje, mijn haar idem dito en de scherpte laat het afweten ten opzichte van de Theta HDR app van Panolife Feelestate.

Nabewerking in Photoshop

Op iedere 360 graden foto laat ik nu dezelfde nabewerking los als op een RAW bestand. Dat is mogelijk omdat Adobe Photoshop CC beschikt over het Camera RAW filter. Die vind je onder het menu>filter>camera raw filter. Met Camera RAW heb je een veel betere controle over schaduwpartijen en bovendien kun je, weliswaar handmatig, een heleboel van die chromatische abberatie wegwerken. (Ik hoor je denken, heb je haar weer over die Chromatische abberatie en Camera RAW, wat is dat nou? Nou, dat leg ik je allemaal graag uit in mijn Cursus Vastgoedpresentatie)

Tot slot doe ik nog de aanpassingen in Photoshop die ik ook doe bij normale foto’s waaronder het verscherpen van het beeld. Ik zet tot slot een rechthoekig wit vlak over het onderste gedeelte van de foto om de statiefpoten weg te halen. Op de uiteindelijke foto zien je dan een witte cirkel. En klaar is Nicolet!

Kwaliteit vs Kwantiteit, soms wint het laatste

Iedere foto, gemaakt met de Ricoh Theta kost mij, inclusief opname en nabewerking hooguit 5 minuten. Daarmee wordt de virtuele tour betaalbaar voor de makelaar en dus voor mij verkoopbaar. Toegegeven, de kwaliteit haalt het, ondanks alle kunstgrepen in de nabewerking, niet bij een ouderwetse 360 graden foto. Dat is jammer maar als ondernemer moet je soms kiezen tussen kwaliteit en kwantiteit. In dit geval is het kwantiteit geworden. Ik lever een compleet virtuele tour voor één uurtarief waar ik anders 3 uur werk aan had en dus niet verkoopbaar zou zijn.

Ondertussen blijf ik de ontwikkelingen volgen, als er een nieuwe camera komt met betere specs hoor je het hier als eerste! Wil je trouwens meer weten over de Opleiding Vastgoedpresentatie? Kijk dan snel hier. Iedere twee maanden start er een cursus.

Maak jij 360 graden foto’s voor je klanten? Ik ben heel erg benieuwd naar jouw werkwijze! Heb een vraag? Laat het hieronder weten!